Automatische sprinklerinstallaties zijn ontworpen om een brand in het beginstadium te ontdekken en met water te blussen, dan wel de brand zo onder controle te houden dat volledige blussing met andere middelen kan worden verricht. Maar hoe betrouwbaar is een sprinklerinstallatie?
Onderzoeken uit verschillende landen komen met verschillende gegevens over de betrouwbaarheid van sprinklerinstallaties. In Nederland wordt er op dit moment nog geen specifieke statistiek bijhouden.
De situatie in andere landen is niet altijd goed te vergelijken met de Nederlandse situatie. In de Verenigde Staten is er bijvoorbeeld geen certificeringssysteem zoals wij dat kennen waarbij inspectiecertificaten onder accreditatie worden afgegeven. Ook worden er verschillen uitgangspunten bij de aanleg van de installatie gehanteerd. In Europa is het bijvoorbeeld gebruikelijker om zwaardere eisen te stellen aan de uitvoering van de watervoorziening (2 pompen), terwijl in de Verenigde Staten in de meeste gevallen voor een enkele pomp wordt gekozen, maar in combinatie met een aansluiting op het drinkwaterleidingnet met een hoge capaciteit. Dit zijn allemaal factoren die een rol spelen bij de betrouwbaarheid van een sprinklerinstallatie.
Het vergelijken en toepassen van statistiek is lastig omdat er verschillende aspecten en criteria worden gehanteerd bij het vastleggen van de gegevens. In sommige statistieken wordt bijvoorbeeld aangegeven dat de sprinkler niet gewerkt heeft wanneer de brand te klein was op de sprinkler te activeren. Ook zijn de oorzaken en gevolgen niet in te vergelijken groepen ingedeeld, waarbij geen achtergronden zijn opgenomen. Op basis van de beschikbare statistiek is echter wel mogelijk om een algemene waardering vast te stellen en om lering te trekken uit de oorzaken waarom een sprinklerinstallatie niet functioneert als verwacht.
Onderzoeken uit verschillende landen komen met verschillende gegevens over de betrouwbaarheid. Zo geven Duitse verzekeraars aan sprinklers een betrouwbaarheid van 97,9% en Deense onderzoeken leveren 98% betrouwbaarheid op. NFPA heeft in 2013 een publicatie uitgebracht met gemiddeld lagere betrouwbaarheid van 87%, rekening houdend met systemen die niet werkten. Indien de systemen werkten, was een effectiviteit van 96% aanwezig.
Gesteld kan worden dat de betrouwbaarheid van een sprinklerinstallatie hoog is.
Belangrijker is om te kijken naar de oorzaken waarom een sprinklerinstallatie niet adequaat functioneert en of het risico hierop te verkleinen is. In de volgende tabel zijn de meest voorkomende oorzaken voor het niet/verminderd functioneren van de sprinklerinstallatie en de maatregelen aangegeven om deze te beheersen.
Oorzaken voor niet/verminderd functioneren en beheersmaatregelen
Bij het niet naar verwachting functioneren van de installatie is het ook goed om te kijken naar wat er niet functioneert. Vaak wordt er ‘zwart-wit’ gesteld dat de sprinklerinstallatie werkt of niet. In de statistieken wordt het gedeeltelijk functioneren van de sprinklerinstallatie vaak als ‘falen’ opgenomen. Zelfs bij de kleine kans dat de installatie gedeeltelijk functioneert zal deze in veel gevallen bijdragen aan het behalen van beveiligingsdoelstellingen. Hierbij kijken we naar vier prestatieniveaus:
• Prestatieniveau 1: de sprinklerinstallatie werkt zoals verwacht.
• Prestatieniveau 2: de sprinklerinstallatie werkt, maar niet zoals verwacht:
∙ wel detectie en alarmering;
∙ de brand wordt niet beheerst, doordat er onvoldoende water beschikbaar is.
• Prestatieniveau 3: de sprinklerinstallatie werkt, maar niet zoals verwacht:
∙ wel detectie en alarmering;
∙ de brand wordt niet beheerst, doordat het water de brand niet bereikt.
• Prestatieniveau 4: de sprinklerinstallatie werkt in zijn geheel niet.
In de tabel hieronder is aangegeven met welke prestatieniveau van de sprinklerinstallatie invulling gegeven kan worden aan de hiervoor aangegeven beveiligingsdoelstellingen.
Prestatieniveau en beveiligingsdoelstellingen
Op basis van de beschikbare statistiek is een algemeen beeld te krijgen van de kans op het voordoen van één van de vier scenario’s. Dit algemene beeld is weergegeven in onderstaande tabel en is een uitwerking van de informatie opgenomen in de NFPA. Dit betreft situaties waar de brand groot genoeg was om de sprinklerinstallatie te kunnen activeren.
Prestatieniveau
Geconcludeerd kan worden dat sprinklerinstallaties zeer betrouwbaar zijn. Op basis van het Nederlandse certificatie- en inspectiesysteem is het aannemelijk dat de betrouwbaarheid in Nederland minimaal gelijk is aan wat de Duitse en Deense statistieken laten zien, namelijk 98%. Om een goed beeld van de situatie in Nederland te krijgen, wordt er gestreefd naar een zo volledig mogelijke input.
Bron: DGMR/NFPA